عفونت های ادراری در دوران بارداری و عوامل آن

علت های عفونت ادراری در بارداری

 

به طور کلی بانوان بیشتر مستعد ابتلا به عفونت ادراری هستند، چون باکتری‌ها حین معاشقه و نزدیکی از روده و واژن وارد حالب می‌شود. بنابراین جنسیت زنانه یکی از علل خطر این عفونت است. رابطه جنسی شدید نیز باعث التهاب مثانه می‌شود و در این شرایط باکتری‌ها راحت‌تر مثانه را آلوده می‌کنند. از آنجایی که میکروب‌ها با ادرار از مثانه و حالب خارج می‌شود، بنابراین کاهش تعداد دفعات ادرار نیز یکی از علل عفونت ادراری در بارداری به شمار می‌آید. ناهنجاری‌های مجاری ادراری یا عارضه‌های مزمنی مانند دیابت نیز ممکن است به عفونت مجرای ادرار منجر شود.

عفونت ادراری از شایع‌ترین عفونت‌ها و مشکلات در دوران بارداری می باشد.
البته لازم به ذکر است که بارداری باعث عفونت مجرای ادرار نمی‌شود. بارداری قبل از هر چیز با تغییرات هورمونی همراه است که محیط را برای عفونت، رشد و تکثیر باکتری‌ها فراهم می‌کند. افزایش پروژسترون نیز باعث شل شدن عضله‌های انتقال دهنده ادرار می‌شود، در نتیجه باکتری‌ها تا مثانه و احتمالاً کلیه بالا می‌رود. به این ترتیب احتمال عفونت در دوران بارداری افزایش می‌یابد. همچنین رحم بزرگ شده نیز مانع از تخلیه کامل مثانه می‌شود و مقداری ادرار در مثانه باقی می‌ماند که بستر را برای تکثیر باکتری‌ها فراهم می‌کند.
در اوایل بارداری باید مدام ادرارتان را بررسی کنید. پزشکتان نیز این بررسی را تجویز می کند. این آزمایش حتی اگر شما هیچ نشانه ای نداشته باشید باید انجام شود. این آزمایش از جمله آزمایشهایی است که به طور منظم در طول بارداری باید انجام شود.
اگر در دوران بارداری باکتری‌ در ادرار پیدا شود، آنتی بیوتیک برای از بین بردن عفونت تجویز می‌شود، حتی اگر هیچ علامتی وجود نداشته باشد.
آنتی‌بیوتیک عفونت مثانه را برطرف می‌کند و پزشک نوعی از آنتی بیوتیک را تجویز می‌کند که مصرف آن در دوران بارداری خطری ایجاد نکند.
بانوان باردار معمولا باید آنتی بیوتیک را به مدت 7 روز مصرف کنند. آزمایش ادرار بلافاصله پس از قطع مصرف دارو انجام می‌شود تا از رفع عفونت اطمینان حاصل شود.
متخصص گاهی اوقات لازم می‌داند که آزمایش عفونت مثانه تا زمان زایمان به طور مرتب انجام شود. اما اگر کلیه عفونی شده باشد، مادر باید برای دریافت آنتی بیوتیک و تزریق سرم در بیمارستان بستری شود. درمان سریع بسیار مهم است، چون عفونت کلیه در موارد نادر پیشرفت می‌کند و به عفونت خون( سپسیس) تبدیل می‌شود. عفونت خون زمانی رخ می‌دهد که بدن شروع به حمله به اندام‌ها و بافت‌های خود کند.

 

عفونت ادراری در دوران بارداری:

 

عفونت باکتریایی بی علامت:

 

در این حالت باکتری ها در ادرار یافت می شود اما هیچ علامتی وجود ندارد.

درمان باکتریایی بی علامت آنتی بیوتیک تراپی است و بهتر است نوع آنتی بیوتیک بر اساس ارگانیزم یافت شده در کشت ادرار انتخاب شود.

آنتی بیوتیک های مورد استفاده در باکتریایی بی علامت بارداری:

 - نیتروفورانتوئین  Nitrofurantoin: با دوزmg 100 هر 12 ساعت به مدت 5 تا 7 روز

 - آموکسی سیلین Amoxicillin : با دوز mg 500 هر 8 ساعت به مدت 3 الی 7 روز

 - سفالکسین  Cephalexin: با دوز mg100 هر 12 ساعت به مدت 3 الی 7 روز

داروی نیتروفورانتوئین در موارد شک به پیلونفریت و در سه ماهه اول بارداری خط اول درمان نمی باشد.

ضروری است یک هفته بعد از درمان کشت ادرار برای اطمینان از اثر بخشی درمان تکرار شود و در صورت بهبودی به صورت ماهانه بررسی ادامه یابد.

در صورت بر طرف نشدن باکتریایی، یک دوره درمان دیگر برای مادر آغاز می شود.در صورت پابرجا ماندن باکتریایی بعد از 2 الی 3 دوره درمان ممکن است پزشک از درمان نگهدارنده با داروی نیتروفورانتوئین (50 تا 100 میلی گرم قبل از خواب) تا پایان بارداری استفاده کند.

 

 عفونت مثانه مادر در دوران بارداری:

 

این در زنان باردار و غیر باردار شایع است. علائم آن درد هنگام ادرار و تکرر ادرار است. علائم دیگری مانند درد زیر شکم، وجود خون در ادرار و تب نیز ممکن است وجود داشته باشد. 

 

علامت های التهاب و عفونت مثانه در دوران بارداری:

 

-درد پایین شکم یا پشت بدن که گاهی شبیه به انقباض‌های خفیف تا متوسط است.

-درد یا سوزش هنگام ادرار کردن

- تکرر ادرار

- خون در ادرار

- احساس کسالت

چنانچه در دوران بارداری با این علائم مواجه شدید، به سرعت به پزشک مراجعه کنید.

 

عفونت کلیه مادر در دوران بارداری:

 

پیلونفریت به معنای عفونت کلیه و قسمت فوقانی مجاری ادراری است. این عفونت غیرمعمول می باشد اما ممکن است به عنوان یک عارضه التهاب مثانه و بدون علامت رخ دهد.

اگر عفونت کلیه داشته باشید و باردار باشید، احساس بسیار ناخوشایندی ایجاد می کند.  اما ممکن است باعث تولد زودرس و وزن کم هنگام تولد نیز بشود. عفونت کلیه نادر است اما ممکن است موجب عفونت مثانه یا ادرار شود که در ابتدا علائمی ندارد.

 

علامت های عفونت کلیه در دوران بارداری:

 

- تب بالای 38 درجه سانتی‌گراد

- درد مداوم در لگن، پهلو یا پشت بدن

- تب و لرز

- حالت تهوع و استفراغ

- اسهال

- سر درد

در صورت مواجهه با علائم فوق به سرعت به پزشک یا بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

 

خطر عفونت ادراری مادران در دوران بارداری برای جنین

 

احتمال دارد که عفونت ادراری به نوزاد آسیب بزند، بنابراین باید درمان آنتی بیوتیکی عفونت مجرای ادرار را به سرعت شروع کرد. عفونت ادراری یکی از علل زایمان زود رس  و وزن پایین نوزاد محسوب می‌شود زیرا عفونت ادراری رحم را تحریک به وضع حمل می‌کند و نوزاد نارس متولد می‌شود.

 

درمان عفونت ادراری در دوران بارداری

 

عفونت ادراری ممکن است به نوزاد آسیب بزند، بنابراین باید درمان آنتی بیوتیکی عفونت مجرای ادرار را به سرعت شروع کرد. عفونت ادراری یکی از علل های زایمان زود رس  و وزن پایین نوزاد محسوب می‌شود چون عفونت ادراری رحم را تحریک به وضع حمل می‌کند و نوزاد نارس متولد می‌شود.

 

 


عفونت های ادراری در دوران بارداری و عوامل آن

 

 

 

ایمن بودن یک آنتی بیوتیک:

 

ایمن بودن یک آنتی بیوتیک به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل نوع آنتی بیوتیک، زمان بارداری هنگام مصرف آنتی بیوتیک، میزان مصرف آنتی بیوتیک و مدت زمان مصرف آنتی بیوتک می باشد.

 

آنتی بیوتیک های ایمن در بارداری:

 

آموکسی سیلین، آمپی سیلین، کلیندامیسین، اریترومایسین، پنی سیلین و نیتروفورانتوئین است.

 

عوارض مصرف آنتی بیوتیکهای غیر ایمن در دوران بارداری:

 

از مصرف انواع دیگر آنتی بیوتیک بغیر از موارد بالا در دوران بارداری توسط مادر باید اجتناب شود.

 

آنتی بیوتیک تتراسایکلین در دوران بارداری:

 

تتراسایکلین می تواند به کبد مادر بارداری آسیب وارد نماید و هم چنین باعث تغییر رنگ دندانهای در حال شکل گیری جنین شود.

 

آنتی بیوتیک تریمتوپریم و سولفامتوکسازول در دوران بارداری:

 

همچنین مصرف دو انتی بیوتیک تریمتوپریم و سولفامتوکسازول بصورت همزمان باعث عفونت مجرای اداری می شود. اگرچه تاکنون شواهدی گواه بر این مدعا یافت نگردیده است که مصرف این آنتی بیوتیک ها موجب نقص های تولد جنین می شود، اما تحقیقات بیشتری برای اثبات بی خطر بودن آنتی بیوتیک ها لازم است. اگر مصرف آنتی بیوتیک بهترین راه حل در درمان مشکل شماست، پزشک شما حتماً ایمن ترین نوع و میزان آن را برای شما تجویز می نماید.

با وجود مقدار بسیار زیاد آنتی بیوتیک موجود در بازار، امکان لیست کردن تمامی آن ها در اینجا وجود ندارد. 

 

آنتی بیوتیک های بلامانع در دوران بارداری:

 

- –پنی سیلین ها ( مثل آموکسی سیلین و آمپی سیلین)

- –سفالوسپورین ها ( مثل سفالکسین)

-  اریترومایسین

 

آیا مصرف آنتی بیوتیک مترونیدازول در دوران بارداری برای مادر مضرمی باشد؟

 

بعضی از کارشناسان و محققین اظهار کرده اند که داروی مترونیدازول در دوران بارداری (مورد مصرف در درمان عفونت های واژن و واژن باکتریال، همچنین سایر انواع عفونت ها) باعث نقص در هنگام تولد می شود. لازم به ذکر است که تحقیقات جدید از این نظریه حمایت نکرده اند و آن را در حال حاضر به عنوان یک داروی امن در بسیاری از موارد در نظر گرفته اند.

 

آیا مصرف آنتی بیوتیک نیتروفورانتوئین در دوران بارداری برای مادر مضرمی باشد؟

 

اگر شما مبتلا به عفونت های مکرر مجاری ادراری و یا عفونت کلیوی شده باشید، متخصص ممکن است که به شما مصرف نیتروفورانتوئین (ماکروبید) را برای جلوگیری از سایر عفونت ها در دوران بارداری توصیه کند.

لازم است که شما مصرف این دارو را بعد از 36 هفته بارداری و یا اگر زایمان زودرس دارید، سریع تر از این مدت) قطع کنید زیرا ریسک کمی وجود دارد که در صورت مصرف تا روزهای نزدیک به زایمان، سلول های قرمز خون جنینتان از بین برود.آنتی بیوتیک های تری متوپریم ، باکتریم و سپترا گزینه خوبی در دوران بارداری نیستند.
تری متوپریم عنصری است که اغلب در داروهای مورد استفاده برای درمان عفونت های مجاری ادراری یافت می شود، داروهایی مثل باکتریم و سپترا، این ماده، گزینه خوبی در دوران بارداری به شمار نمی رود زیرا باعث مسدود و بلاکه شدن تاثیرات اسید فولیک می شود. اسید فولیک در دوران بارداری و حتی قبل از آن یک ماده بسیار مهم و حیاتی به شمار می رود زیرا ریسک ابتلا به رشد لوله عصبی و سایر نقص های هنگام تولد را کاهش می دهد.
اگر هیچ گزینه دیگری وجود ندارد و شما مجبور به استفاده از یکی از این داروهای آنتی بیوتیک در دوران بارداری هستید، پس مطمئن شوید که ویتامین های بارداری را نیز به طور روزانه مصرف می کنید.

تحقیقات نشان داده است که مصرف روزانه یک مکمل اسیدفولیک حداقل 400 میکروگرمی ( ویتامین های دوران بارداری حاوی دو برابر این مقدار هستند) قادر است که اثرات مسدودکنندگی تری متوپریم را از بین ببرد.آنتی بیوتیک هایی که باید از مصرف همزمان آنها در زمان بارداری خودداری کنید.
آنتی بیوتیک هایی که باید از مصرف همزمان آنها در زمان بارداری خودداری کنید شامل استرپتومایسین (مورد استفاده در درمان سل) که می تواند باعث از دست دادن شنوایی کودکتان شود، تتراسایکلین (مینوسایکلین، اکسی تترا سایکلین و دوکسی سایکلین) مورد استفاده در درمان آکنه و عفونت های تنفسی. اگر در سه ماهه دوم و یا سوم بارداری، تتراسایکلین مصرف کنید احتمال بی رنگ شدن دندان های کودک در حال رشد وجود خواهد داشت.

بر طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگری بیماری، کالج متخصصین زنان و زایمان در آمریکا در سال 2011 اعلام کرد که این داروها تنها زمانی باید در سه ماه اول دوران بارداری تجویز شوند که گزینه درمانی مناسب دیگری درمان عفونت مجاری ادراری در بارداری وجود ندارد.

 

پیشگیری از عفونت ادراری در دوران بارداری

 

هیچ راهی برای پیشگیری صد در صدی از عفونت ادراری در بارداری وجود ندارد. اما روش‌هایی برای پیشگیری از عفونت ادراری وجود دارد ازجمله: 

مثانه را به محض نیاز به دفع ادرار و همچنین پس از مقاربت تخلیه کنید.

ناحیه تناسلی را پس از تخلیه ادرار با دستمال از جلو به عقب پاک کنید تا احتمال پخش شدن باکتری‌ها کاهش یابد.

بین پاها را هر روز و پس از نزدیکی بشویید. از پاک کننده‌های ملایم و غیرعطری استفاده کنید.

آب فراوان بنوشید.
بزرگترین دلیل برای نوشیدن آب سالم در دوران بارداری جلوگیری از کم شدن آب بدن در این دوران است زیرا حجم زیادی از آبی که خانم های باردار در زمان بارداری می نوشند، در کیسه آب جنین استفاده می شود؛ بنابراین کاهش آن در دوران بارداری خطرات بسیار جدی در بر دارد.

 

عفونت های ادراری در دوران بارداری و عوامل آن

 

احتمالا شنیده‌اید که کپسول‌ یا شربت قره‌قاط برای درمان عفونت مجرای ادرار مفید است. واقعیت این است که هیچ شواهدی دال بر سودمندی این ماده در دست نیست و قره قاط را نمی‌توان جایگزین آنتی‌بیوتیک کرد به ویژه اگر بیمار باردار نیز باشد.

در هر حال شربت یا کپسول قره‌قاط (قره قات) در صورت عفونت‌های مکرر مجاری ادرار توصیه می‌شود. برخی پژوهشگران معتقدند که مطالعات بیشتری باید در زمینه سودمندی مصرف قره قاط به عنوان یک روش خانگی برای پیشگیری از عفونت ادراری در دوران بارداری انجام شود. بنابراین قبل از مصرف قره قاط یا هر درمان خانگی دیگر حتماً با متخصص زنان و زایمان یا ماما مشورت کنید. از متخصص بخواهید که درباره روش‌های مناسب آب‌رسانی به بدن و نوشیدنی‌های مفید در دوران بارداری شما را راهنمایی کند و علائمی را توضیح دهد که به هیچ وجه نباید آنها را در دوران بارداری نادیده بگیرید.

ارسال دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد